Những kiến thức về nền văn hóa xã hội chủ nghĩa được hiểu là gì? Tính tất yếu, khách quan cũng như những đặc trưng và xây dựng nền văn hóa ấy như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ những câu hỏi này.
Khái niệm văn hóa
Văn hóa là gì?
Văn hóa là một khái niệm nội hàm bao quát rộng với nhất nhiều cách hiểu khác nhau, liên quan trực tiếp đến vật chất và tinh thần của con người. Trong cuộc sống đời thường, văn hóa có thể hiểu là nghệ thuật, văn học, thơ ca, mỹ thuật, sân khấu, điện ảnh,… Hay theo một cách hiểu khác văn hóa bao gồm tri thức, ẩm thực, cư xử, đức tin,… Theo nghĩa rộng nhất, văn hóa bao gồm mọi thứ vốn có trong đời sống vật chất và tinh thần của con người.
Kiến thức về nền văn hóa xã hội chủ nghĩa được hiểu là gì?
Nền văn hoá xã hội chủ nghĩa được hiểu là một nền văn hoá được xây trên tư tưởng tiến bộ của giai cấp công nhân. Nền văn hóa ấy có sự kế thừa, tiếp thu một cách chọn lọc đối với đối với những tinh hoa ưu tú của nhân loại mà con người đã chọn lọc được.
Và hơn nữa, nền văn hoá xã hội chủ nghĩa là nền văn hoá có bản chất giai cấp khác căn bản so với các nền văn hoá trước đây, nhưng nó lại là sự tiếp tục của sự phát triển văn hoá mà con người từ xa xưa đã sáng tạo ra.
Lênin đã từng nói như thế này. Văn hóa vô sản không phải tự nhiên mà có nó không phải do những người tự cho mình là chuyên gia về văn hóa vô sản sáng tạo ra. Và cả văn hóa vô sản phải là sự phát triển hợp quy luật của tổng thể những kiến thức về các mặt của đời sống mà con người hiểu được trong xã hội tư bản cái xã hội của bọn địa chủ và xã hội của bọn quan liêu.
Tính tất yếu khách quan của nền văn hóa xã hội chủ nghĩa
Thứ nhất, đó là tính triệt để toàn diện của cuộc cách mạng mang tính xã hội chủ nghĩa phải thay đổi phương thức sản xuất tinh thần phù hợp với những phương thức sản xuất mới hiệu quả của chủ nghĩa xã hội.
Thứ hai, xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa là tất yếu, khách quan trong quá trình đào tạo tâm lý, ý thức và đời sống tinh thần nhằm đưa nhân dân thoát khỏi hoàn toàn sự ảnh hưởng của tư tưởng ý thức lạc hậu.
Thứ ba, việc xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa được coi là tất yếu là khách quan. Thể hiện qua trình cải tạo nâng cao trình độ văn hóa cho quần chúng nhân dân lao động, đảm bảo chiến thắng đói nghèo lạc hậu, nâng cao hơn trình độ văn hóa của quần chúng.
Thứ tư, xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa là tất yếu, khách quan, bởi nó vừa là mục tiêu vừa là động lực to lớn cho sự phát triển kinh tế, xã hội.
Nền văn hóa xã hội chủ nghĩa có đặc trưng gì?
Nền văn hóa xã hội chủ nghĩa, một nền văn hóa có bản chất giai cấp khác hẳn so với các nền văn hóa trước đây có những đặc trưng cơ bản như:
Thứ nhất
Đó là nền văn hoá được xây dựng trên nền tảng về ý thức, trách nhiệm của giai cấp công nhân. Tầng lớp mà được coi là lực lượng nòng cốt. Và là lực lượng thể hiện tập trung ở hệ tư tưởng Mác – Lênin, quyết định phương hướng trở thành nhân tố chính trong đời sống kinh tế xã hội góp phần phát triển nền văn hóa xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, tốt đẹp.
Thứ hai
Đó là nền văn hoá có tính nhân dân rộng rãi và mang tính dân tộc sâu sắc của cả cái quá trình xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa. Bởi nghĩa nó là nền văn hóa được sáng tạo ra vì lợi ích của quần chúng nhân dân và người lao động. Chính vậy, trong quá trình xây dựng này, xây dựng chủ nghĩa xã hội thông qua lao động và sáng tạo của đông đảo giao cấp công nhân, nhân dân lao động cho nên việc hưởng thụ văn hóa không còn là đặc quyền của giai cấp bóc lột nữa. Công cuộc cách mạng cải biến từng bước tạo ra tiền đề vật chất tinh thần để xây dựng nền văn hóa mới, một nền văn hóa định hướng xã hội chủ nghĩa, do dân, của dân và vì lợi ích của nhân dân, mọi giá trị văn hóa hướng tới sự phát huy, kế thừa của dân tộc, nhân dân sử dụng di sản cũ và tạo ra những giá trị mới và mọi thành tự đó cũng là của nhân dân, của dân tộc.
Thứ ba
Đó là nền văn hoá có sự kế thừa một cách chủ động đối với những giá trị tốt đẹp của nền văn hóa tinh hoa thế giới. Nền văn hóa xã hội chủ nghĩa không hình thành tự phát mà luôn được hình thành và phát triển một cách tự giác, chủ động dưới sự quản lý của Nhà nước và sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản làm cho đời sống văn hóa tinh thần phát triển theo một cách đúng đắn, tránh làm mất phương hướng chính trị.
Tổng kết
Xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa đồng nghĩa với tạo dựng tiền đề nâng cao phẩm chất,đạo đức, trình độ học vấn, giác ngộ chính trị cách mạng cho quần chúng nông dân và nhân dân lao động. Nền văn hóa xã hội chủ nghĩa là hệ tư tưởng đặc trưng của giai cấp công nhân. Nó đã trở thành động lực, mục tiêu của chủ nghĩa xã hội hướng tới một xã hội mà dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.
